blije klanten
Wat is de betekenis van ‘Lean’?
“Laten we dit zo Lean mogelijk aanpakken”, heb je deze uitspraak wel eens voorbij horen komen? Of misschien wel de uitspraak: “Wat je nu doet: dat is niet Lean!”. Als je nu niet precies weet wat er met deze uitspraken gezegd wordt, is dit artikel perfect om door te lezen. Want we gaan het uitgebreid hebben over de betekenis van Lean.
Als je het woord Lean letterlijk vertaalt kom je uit op ‘mager’ of ‘slank’. Deze vertaling slaat op de Lean methodiek en cultuur die bij het Lean principe hoort. Dit kan je omschrijven als Lean management. De oorsprong van Lean management is te herleiden naar Japan, bij de autofabrikant Toyota. Maar eigenlijk gaat het ontstaan van de betekenis van Lean nog veel verder terug de tijd in.
De historie van de betekenis van Lean
De Lean gedachte is al terug te vinden bij het Arsenaal in Venetië. Hier werden schepen met het idee van een lopende band langs scheepswerven in elkaar gezet. Aan het eind van de 19e eeuw gebeurde dit nog vooral handmatig. Gedurende 20e eeuw veranderde dit naar een massaproductiesysteem.
Waarschijnlijk het bekendste voorbeeld van deze verschuiving naar massaproductie is de autofabriek Ford. Henry Ford maakte een lopende band voor het maken van auto’s. Het in elkaar zetten van de auto’s werd gedaan met standaard onderdelen. Een nadeel hiervan is wel dat elke auto die Ford maakte precies hetzelfde was, zelfs voor de kleur was geen andere optie.
Toyota Productie Systeem
Ford groeide uit tot de grootste en meest complexe fabricagefaciliteit in de wereld. Na de Tweede Wereldoorlog besloot Toyota een bezoekje te brengen aan de fabriek van Ford. Na het bezoekje besloot Toyota dat het massaproductiesysteem van Ford niet zou werken in Japan. De voorraden van Ford waren enorm, hier was in Japan de ruimte niet voor.
Toyota is toen gestart met de ontwikkeling van een alternatief massaproductiesysteem. Hier kwam het Toyota Productie Systeem (TPS) uit. Bij TPS was het idee dat alle verspillingen in een proces verwijderd moesten worden. De wensen van de klant staan hierbij centraal.
Vijf Lean principes
Dr. James P. Womack leerde over het TPS en vond dit erg interessant. Hij noemde deze werkwijze ‘Lean’. Hieruit is het Lean manufacturing ontstaan. Dit heeft zich later ontwikkeld tot Lean management, zoals het nu ook bekend staat.
Lean management kan opgedeeld worden in vijf principes:
- Waarde: wie is de klant en wat wil deze klant?
- Waardestroom: hoe staat het er nu voor en wat zijn de huidige activiteiten?
- Flow: dit is een onverstoord vloeiend proces. Flow kan je creëren door waardetoevoegende activiteiten na elkaar te plaatsen. Je kan flow bereiken door verspillingen te elimineren.
- Pull: de klantvraag stuurt de productie. Het is de klant die het product door het proces aantrekt.
- Perfectie: je bent nooit klaar met verbeteren, streef voor perfectie. In praktijk is perfectie natuurlijk niet mogelijk, maar je kunt wel blijven verbeteren.
In de basis is Lean een methode voor het optimaliseren van processen. Lean is daarentegen niet alleen een verzameling tools, Lean is een filosofie en een bedrijfscultuur. Als je wat Lean projecten hebt lopen betekent dit niet meteen dat je bedrijf ook Lean is. In het Lean gedachtegoed staat de klant centraal, de klant is leidend voor alle bedrijfsactiviteiten. Iedereen binnen het bedrijf denkt in termen van continu verbeteren, problemen worden stapje voor stapje aangepakt.
Lean management is gericht op de mens. Naast de klanten zijn ook de medewerkers essentieel. De medewerkers zijn het hart van de organisatie. Een vereiste voor het Lean werken zijn gemotiveerde medewerkers.
